Μήπως συνηθίζετε να λέτε «ναι» στους άλλους και να το μετανιώνετε πικρά αργότερα; Πιστεύετε ότι πρέπει να βοηθάτε τους άλλους και ότι συχνά πρέπει να δώσετε πρώτα, για να λάβετε; Δεν είστε μόνοι.
Πολλοί έχουμε αναπτύξει την πεποίθηση ότι πρέπει να είμαστε καλοσυνάτοι, ευχάριστοι ή και χρήσιμοι, καταστέλλοντας τα συναισθήματα και τις ανάγκες μας για να κερδίσουμε την αγάπη ή το σεβασμό. Αυτή η αντίληψη, φυσικά, δεν είναι σωστή και αποτελεί ακόμα έναν στόχο που είναι αδύνατον να πραγματοποιηθεί. Επιπλέον, όταν δίνουμε για να πάρουμε, καταλήγουμε συχνά να νιώθουμε θυμό και δεν θέτουμε υγιή όρια τόσο στην προσωπική όσο και στην επαγγελματική μας ζωή.
Όταν ένα όριο καταπατάται, το πρώτο συναίσθημα που αισθανόμαστε συχνά είναι ο θυμός. Ο θυμός χρησιμεύει στο να μας προστατεύει από κινδύνους και να μας υπενθυμίζει ότι πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε τα όριά μας, ώστε να αποκαταστήσουμε την αρμονία. Η πρακτική της καλλιέργειας ορίων αποδεικνύεται εξαιρετικά ευεργετική στην προσωπική και επαγγελματική ζωή ενός ατόμου. Ο θυμός και ο καθορισμός ορίων συνδέονται άμεσα.
Πότε δεν βάζουμε όρια;
Όταν λέμε «ναι», ενώ στην πραγματικότητα θέλουμε να πούμε όχι.
Όταν τα προβλήματα των άλλων ανθρώπων γίνονται προτεραιότητες για εμάς.
Όταν παραμελούμε σημαντικά ζητήματα που μας προκαλούν ανησυχία σχετικά με το σπίτι ή την εργασία.
Όταν υποφέρουμε σωματικά γιατί υπάρχει τόσο μεγάλη συγκέντρωση στα εξωτερικά ερεθίσματα σε βαθμό που αγνοούμε τις ανάγκες μας όπως ο ύπνος, η άσκηση, οι διακοπές και γενικότερα τη μέριμνα για τον εαυτό μας.
Όταν ανεχόμαστε την κακοποίηση στις σχέσεις μας.
Όταν γινόμαστε υπερβολικά απολογητικοί και δεν εκφράζουμε αυτό που πραγματικά αισθανόμαστε και χρειαζόμαστε.
Ο θυμός είναι ένα αίσθημα το οποίο συνήθως συνεπάγεται μπελάδες και συγκρούσεις, οπότε δεν είναι λίγοι όσοι τελικά επιλέγουν να τον καταπνίγουν και να μην τον εκφράζουν όταν είναι δικαιολογημένος. Το αποτέλεσμα είναι η εξωτερίκευση του θυμού με τρόπους βλαβερούς τόσο για το άτομο που τον εκφράζει όσο και για τους άλλους. Εάν δεν επιτρέψουμε στους εαυτούς μας να βιώσουμε το θυμό μας με καλοσύνη και αποδοχή, δεν μπορούμε να θέσουμε υγιή όρια και αυτό μπορεί να βλάψει εμάς και τους άλλους. Ο θυμός όμως είναι δώρο, ένας ισχυρός σύμμαχος και έρχεται για να προστατεύσει το άτομο από κινδύνους.
Πέντε βήματα για να σχεδιάσουμε τα όριά μας
1. Εντοπίστε τη στιγμή κατά την οποία αισθάνεστε ότι έχει καταπατηθεί ένα όριο.
2. Προσεγγίστε τα συναισθήματά σας με καλοσύνη.
3. Εντοπίστε ποιες ανάγκες σχετίζονται με τα συναισθήματά σας.
4. Αναγνωρίστε το δικό σας όριο.
5. Εκφράστε τα όρια με λόγια:
Ξεκινήστε με μια θετική δήλωση
Να είστε άμεσοι και συγκεκριμένοι.
Συζητήστε με τον όποιον άλλο εμπλέκεται
Μη μένετε προσκολλημένοι στο αποτέλεσμα, αλλά στη σημασία του να μοιράζεστε την «αλήθεια» σας..
Ο θυμός, όταν διοχετεύεται σωστά, μπορεί να θέσει υγιή όρια χωρίς να καταπατήσει τα όρια των άλλων.
Τι γίνεται όμως όταν φοβόμαστε τα όρια;
Ο κύριος λόγος που ίσως κάποιος μπορεί να φοβάται τα όρια είναι η εσωτερική του ανάγκη για αποδοχή. ‘Όμως, όσο χρειαζόμαστε την επιβεβαίωση των άλλων για να αυτοπροσδιοριστούμε, τόσο δυσκολευόμαστε, να θεσπίσουμε τα όριά μας. Ο φόβος της απόρριψης σταματά κάθε προσπάθεια αντίστασης σε όσα μας βλάπτουν. Η ανασφάλεια και η αίσθηση ανεπάρκειας του εαυτού μπροστά στον κόσμο, κάνει επιτακτική την ανάγκη να δούμε το ποιοι είμαστε μέσα από τα μάτια των άλλων. Όταν βάζουμε τα δικά μας όρια, δε σημαίνει ότι δε σεβόμαστε τους άλλους, δεν κατανοούμε τις ανάγκες και τις επιθυμίες τους. Η θέσπιση ορίων σημαίνει πως σέβομαι εξίσου τον εαυτό μου, ακούω όσα έχει να μου πει και δεν τα θυσιάζω όλα στο βωμό της αποδοχής.
Ας δούμε μερικούς τρόπους που θα σε βοηθήσουν να βάλεις όρια ώστε να μπορείς να αποκτήσεις περισσότερο έλεγχο στη ζωή σου:
Θέσε συγκεκριμένους στόχους
Πρέπει να ξεκαθαρίσεις τους στόχους σου και τις επιθυμίες σου. Θέσε μικρούς και ρεαλιστικούς στόχους για αρχή. Συχνά, τα αιτήματα των άλλων να μοιάζουν με μικρές επενδύσεις χρόνου. Όμως ο συνολικός χρόνος που ίσως χρειαστεί να ξοδέψεις, είναι πολλές φορές μεγαλύτερος από αυτό που φανταζόσουν και έτσι πάει πίσω το δικό σου πρόγραμμά. Όταν όμως γνωρίζεις τι ακριβώς θες να κάνεις, πώς και πότε, είναι πιο εύκολο να βάλεις όρια και να δώσεις προτεραιότητα στον εαυτό σου χωρίς να νιώσεις ενοχές.
Ο καθένας είναι υπεύθυνος για τα συναισθήματά του
Όταν αρνηθούμε σε κάποιον κάτι, είναι πολύ πιθανό να θυμώσει ή να απογοητευτεί. Και εσύ λοιπόν αρχίζεις να νιώθεις άσχημα και να στενοχωριέσαι. Έτσι λοιπόν αλλάζεις τη στάση σου και καταλήγεις να πεις ναι επειδή ένιωσες υπεύθυνος για τη θλίψη του άλλου. Στην ουσία όμως αναλαμβάνεις την ευθύνη για τα συναισθήματα του άλλου, αισθάνεσαι ότι εσύ είσαι η αιτία για την απογοήτευση του άλλου. Αυτό όμως δεν ισχύει. Τα συναισθήματα των άλλων δεν μπορούμε να τα ελέγξουμε και εξαρτώνται άμεσα από το πώς ερμηνεύει ο καθένας τα γεγονότα αλλά και λεγόμενα του άλλου. Το μοναδικό άτομο που έχει τον έλεγχο στα συναισθήματά του είμαστε εμείς οι ίδιοι και μόνο.
Μη δικαιολογείσαι και μην αναλύεις
Πολλές φορές έχεις νιώσει την ανάγκη να πεις όχι και μετά να αρχίσεις να δικαιολογείσαι για την επιλογή σου. Με το να δικαιολογείσαι ενισχύεται η αίσθηση ότι είσαι αυτός που δημιουργεί το πρόβλημα. Απλά πες όχι, χωρίς πολλές λεπτομέρειες. Άλλωστε, χωρίς πολλές πληροφορίες είναι δύσκολο και για την άλλη πλευρά να βρει τρόπο να σε μεταπείσει. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις ίσως να χρειαστεί να δώσεις κάποιες παραπάνω λεπτομέρειες για τη στάση σου ώστε να μπορέσει να γίνει ξεκάθαρη από την άλλη πλευρά η συμπεριφορά σου και τα κίνητρά σου.
Αντιμετώπισε τη χειριστική συμπεριφορά
Κάποιοι άνθρωποι δεν έχουν μάθει να τους λένε όχι και προσπαθούν να σε χειραγωγήσουν και να σε πείσουν να κάνεις αυτό που θέλουν. Από τη στιγμή που έχει γίνει ξεκάθαρο από την κάθε πλευρά τί θέλει και γιατί, και έχεις δηλώσει ξεκάθαρα ποια είναι η θέση σου, απλά επανάλαβέ τη σε κάθε προσπάθεια για χειραγώγηση χωρίς να δώσεις παραπάνω πληροφορίες. Το να λες όχι και να είσαι αποτελεσματικά διεκδικητικός, δεν είναι κάτι εύκολο και σίγουρα θέλει εξάσκηση. Όμως, το να βάζουμε όρια και να μην επιτρέπουμε στους άλλους να τα υπερβαίνουν, είναι απαραίτητο αν θέλουμε ικανοποίηση από τη ζωή μας.
Έχει μεγάλη σημασία ο τρόπος με τον οποίο θέτουμε τα όριά μας. Οριοθετώ σημαίνει ξεκαθαρίζω στον άλλον μέχρι ποιο σημείο μπορεί να παρεμβαίνει στη ζωή μου και να με επηρεάζει. Σημαντική προϋπόθεση για να γίνει κάτι τέτοιο είναι η απενοχοποίηση του εαυτού σου. Δηλαδή να σταματήσεις να συγχέεις την ένδειξη αγάπης και σεβασμού με το να λες σε όλα ναι, να προσφέρεις συνεχώς και να μην έχεις εντάσεις. Όταν βρίσκεσαι σε μια σχέση δεν σημαίνει ότι αλλοιώνεις την ταυτότητά σου ή αλλάζεις τα στοιχεία της προσωπικότητάς σου. Μην ξεχνάς ότι τα πάντα πηγάζουν από σένα. Αν εσύ δεν είσαι καλά μέσα σου, πώς θα είσαι καλά με τους γύρω σου;
Comentários